สำหรับผู้หญิงอย่างเราๆ แล้ว การตกขาวก็เป็นกลไกของร่างกายที่เกิดกับเราอยู่บ่อยครั้ง ไม่ว่าจะเป็นระหว่างรอบเดือน หรือระหว่างตั้งครรภ์ ตกขาวคือสารคัดหลั่งทางช่องคลอด มีหน้าที่ให้ความหล่อลื่น ป้องกันการติดเชื้อ รักษาความสมดุลในช่องคลอด และผลัดเซลล์ที่ตายแล้วในช่องคลอดให้ออกมาค่ะ ซึ่งตกขาวจะมามากพิเศษหลังจากคุณแม่ตั้งครรภ์ ด้วยฮอร์โมนเอสโตรเจนที่เพิ่มปริมาณมากขึ้น กระตุ้นให้ร่างกายผลิตตกขาวมากขึ้น เพื่อปกป้องเจ้าตัวน้อยในท้องของเรานั่นเอง
แต่ตกขาวนั้นไม่ได้มีหน้าที่รักษาความสะอาดในช่องคลอดและปกป้องทารกในครรภ์แต่เพียงอย่างเดียว สีของตกขาวนั้นสามารถเป็นตัวบ่งชี้สุขภาพของคุณแม่และน้องสาวได้อีกด้วยค่ะ จะมีอะไรกันบ้าง เราไปดูกันเลยดีกว่า
สีใสหรือขาวขุ่น
ตกขาวปกติ มีลักษณะคล้ายไข่ขาว ถือเป็นตกขาวของช่องคลอดสุขภาพดี แต่ถ้าหากมามากเกินไปในเวลาติดต่อกัน ควรพบแพทย์ทันที เพราะอาจหมายถึงคลอดก่อนกำหนดค่ะ
สีขาวครีม
ตกขาวปกติ แต่ตกขาวที่มีลักษณะข้นหนืดนั้นคือตกขาวที่ติดเชื้อราหรือยีสต์ สามารถพบเห็นได้ปกติ ควรพบแพทย์หากมีอาการคัน แสบร้อน หรือเจ็บระหว่างปัสสาวะหรือระหว่างมีเพศสัมพันธ์
สีเขียวหรือเหลือง
หากตกขาวเป็นสีเขียวหรือเหลือง ส่งกลิ่นเหม็น เหนียวเป็นก้อน บ้างมีลักษณะคล้ายฟอง แปลว่ามีความเป็นไปได้ที่จะติดโรคติดต่อระหว่างเพศสัมพันธ์อาทิเช่น หนองในเทียม (Chlamydia) หรือโรคพยาธิในช่องคลอด (Trichomoniasis) อาจมีอาการระคายเคืองในบริเวณอวัยวะเพศ หรืออวัยวะเพศเป็นรอยแดง ควรพบแพทย์ทันทีค่ะ
สีเทา
มีลักษณะเจือจาง กลิ่นเหม็นคาวปลา แปลว่าช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย (BV) หรือแบคทีเรียในช่องคลอดไม่สมดุล ผู้หญิงตั้งครรภ์ที่เป็น BV นั้นมีความเสี่ยงในการคลอดลูกก่อนกำหนด Bacterial Vaginosis หรือ BV ไม่ใช่โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แต่หากไม่รับการดูแลรักษา ก็สามารถเพิ่มความเสี่ยงในการติดโรคทางเพศสัมพันธุ์ได้ค่ะ และสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์ที่เป็น BV แล้ว ควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาค่ะ เพราะอาจส่งผลต่อตัวลูกน้อยในท้องได้
สีน้ำตาล
เลือดเก่าที่ถูกขับออกมาพร้อมกับตกขาว การมีตกขาวสีน้ำตาลระหว่างตั้งครรภ์ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ แต่ถ้าหากมาในปริมาณมาก หรือมีสีน้ำตาลเข้ม ควรติดต่อแพทย์ค่ะ
สีชมพู
เลือดที่ออกมาพร้อมกับตกขาวจึงกลายเป็นสีชมพู โดยปกติมักมาในช่วงตั้งครรภ์แรกๆ หรือช่วงไตรมาสสุดท้ายซึ่งเป็นสัญญาณของร่างกายที่กำลังเตรียมตัวก่อนคลอด ตกขาวสีชมพูนั้นถือเป็นเรื่องธรรมดา แต่อาจมาก่อนการแท้งบุตรได้ หากมีอาการผิดปกติควรติดต่อแพทย์ค่ะ
สีแดง
โดยปกติแล้วการมีเลือดออกจากช่องคลอดในปริมาณน้อย มาเป็นจุดๆ เป็นเรื่องปกติระหว่างการตั้งครรภ์ มักเกิดขึ้นหลังจากการมีเพศสัมพันธ์หรือตรวจภายใน แต่ถ้าหากหากมีตกขาวสีแดงหรือมีเลือดปะปนอยู่มาก เลือดไหล มีลิ่มเลือดและมีอาการปวดท้อง ควรพบแพทย์ทันทีค่ะ
ดูแลสุขภาพจุดซ่อนเร้นระหว่างตั้งครรภ์
- รักษาความสะอาดจุดซ่อนเร้น
โดยการทำความสะอาดทุกวันระหว่างอาบน้ำ แต่ไม่จำเป็นต้องสวนล้างอวัยวะ แค่ภายนอกก็เพียงพอ เพราะการสวนล้างจะทำให้แบคทีเรียดีในช่องคลอดไม่สมดุล และเสี่ยงต่อการติดเชื้อในอนาคตได้ค่ะ ซับให้แห้งสนิทเพื่อไม่ให้จุดซ่อนเร้นอับชื้น
- สวมชุดชั้นในใส่สบาย
ใส่กางเกงในผ้าฝ้ายที่ไม่รัดจนเกินไป ให้อากาศถ่ายเท ระบายความร้อนได้ดี พยายามเปลี่ยนกางเกงในเพื่อไม่ให้จุดซ่อนเร้นอับชื้นจนเกินไปค่ะ
- ใส่ผ้าอนามัยหรือแผ่นอนามัย
เพื่อซึมซับตกขาวที่มาในปริมาณมาก ไม่ควรใส่ผ้าอนามัยแบบสอดเพราะเสี่ยงต่อเชื้อโรคเข้าไปในช่องคลอด และยังทำให้ตกขาวมาในปริมาณมากกว่าเดิมได้อีกด้วยค่ะ
- ไม่แน่ใจให้ติดต่อแพทย์
ไม่ควรวินิจฉัยและพยายามรักษาโรคด้วยตนเอง เพราะอาจก่อให้เกิดปัญหาแทรกซ้อนที่จะมาในภายหลังได้ หากมีอาการผิดปกติที่ไม่แน่ใจ ให้ติดต่อแพทย์ทันทีค่ะ