เด็กสมองไว พ่อแม่สร้างได้

“เด็กสมองไว” เป็นคำเรียกน่ารักๆ ที่คุณแม่อาจจะเคยได้ยินคนทั่วไปใช้เรียกเด็กที่มีบุคลิกเฉลียวฉลาดโดดเด่นออกมา คุณแม่ทราบไหมค่ะว่า เด็กสมองไว สามารถสร้างได้ แค่เราทำความเข้าใจกับระบบกลไกของสมอง และสารอาหารสำคัญที่ชื่ออาจะไม่คุ้นหูอยู่บ้าง อย่าเพิ่งส่ายหน้าหนีกันค่ะ

วันนี้เราจะแนะนำให้คุณแม่รู้จักกับ “สฟิงโกไมอีลิน” แบบเข้าใจกันง่ายๆ รวมถึงแนะนำวิธีพัฒนาสมองของเด็กๆ กันค่ะ

นมแม่ ประกอบด้วยสารอาหารมากมายโดยสารอาหารหลักคือ ไขมัน โปรตีน แลคโตส¹ รวมทั้งวิตามิน เกลือแร่และสารอาหารอื่นๆอีกมากมาย

แต่คุณแม่ทราบไหมคะว่า “สฟิงโกไมอีลิน” สารชื่อแปลกตัวนี้ ก็เป็นอีกหนึ่งในสารอาหารช่วยสร้างไมอีลิน² รวมทั้ง ดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีน เป็นต้น ไมอีลินช่วยสมองส่งข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ³แล้วสฟิงโกไมอีลินมันคืออะไรและสำคัญอย่างไรต่อพัฒนาการลูกล่ะ

ฉลาดได้ไม่ยาก แค่เข้าใจ

สมองประกอบด้วยไขมัน 60%⁴ โดยไขมันเป็นส่วนประกอบหลักของไมอีลินในสมองค่ะ⁵ ส่วนดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีน และสฟิงโกไมอีลินก็เป็นหนึ่งในสารอาหารที่มีส่วนช่วยในการสร้างเจ้าตัวไมอีลินค่ะ คุณแม่ทุกคนรู้กันอยู่แล้วนะคะว่า สมองคือปัจจัยสำคัญปัจจัยหนึ่งต่อความฉลาดของลูก ดังนั้น “ไมอีลิน” คือกุญแจสำคัญของโจทย์นี้ค่ะ

หากเปรียบเส้นใยประสาทของสมองเป็น “ถนน” ที่เชื่อมโยงสมองแต่ละส่วนเข้าด้วยกัน เจ้าปลอกไมอีลินนี่แหละ ที่ทำหน้าที่เหมือนเป็นอุโมงค์หรือทางลอด ทำให้การส่งสัญญาณประสาทเป็นไปแบบก้าวกระโดด ซึ่งการกระโดด 1 ครั้งย่อมสามารถไปได้ไกลกว่าการเดิน 1 ก้าว จริงไหมคะ^6-9

วิธีง่ายๆ ที่ทำให้พัฒนาระบบประสาท

คุณพ่อคุณแม่สามารถจัดหากิจกรรมกระตุ้นที่ช่วยเพิ่มการพัฒนาระบบประสาทของลูกอย่างง่ายๆ เช่น ในขวบปีแรก ให้เน้นการฟังเสียงที่หลากหลาย เสียงดนตรีจะทำให้เกิดการเรียนรู้ในส่วนของการรับและแปลความหมายของเสียง ในเด็กวัยเรียนที่โตมากขึ้น อาจจะฝึกให้เค้าแก้โจทย์ปัญหา เพื่อให้สมองพัฒนาในส่วนของการเรียนรู้ค่ะ

สารอาหารสร้างไมอีลิน

เมื่อจุดเริ่มต้นของปลอกไมอีลินคือ ไขมัน ดีเอชเอ ธาตุเหล็ก โคลีน วิตามิน บี12 โปรตีนและสฟิงโกไม่อีลิน เป็นต้น ซึ่งคุณแม่สามารถพบสฟิงโกไมอีลินได้จากอาหารแหล่งต่างๆ เช่น ไข่, ครีม, ชีส, นม รวมไปถึงในผลิตภัณฑ์นม¹⁰ต่างๆ ด้วยค่ะ

ขอบคุณข้อมูลจาก

นพ.วรสิทธิ์ ศิริพรพาณิชย์

อ้างอิง

Olivia Ballard, JD, et al. Human Milk Composition: Nutrients and Bioactive Factors. Pediatr Clin North Am. 2013 February ; 60(1): 49–74. doi:10.1016/j.pcl.2012.10.002
Siegel GJ, Agranoff BW, Albers RW, et al., editors. Characteristic Composition of Myelin. Basic Neurochemistry: Molecular, Cellular and Medical Aspects. 6th edition. Philadelphia: Lippincott-Raven; 1999
Stiles&Jernigan.2010; Prado & Dewey 2014
Chang CY, KE DS, Chen JY. Essential Fatty Acids and Human Brain. Acta Neurol Taiwan. 2009 Dec; 18(4): 231–41
R. Douglas Fields. White matter in learning, cognition and psychiatric disorders. Trends Neurosci. 2008 July ; 31(7): 361–370.
Mind’s Machine, 2e, Figure 2.1 The Major Parts of the Neuron. https://2e.mindsmachine.com/figures/02/02.01.html. Textbook Reference: The Nervous System Is Composed of Cells, p. 22
Hiroaki Asou, et al. Development of Oligodendrocyte and Myelination in the Central Nervous System. Keio J Med 44(2), 47-52 (1995)
Otwin Linderkamp, Ludwig Janus, et al. Time Table of Normal Foetal Brain Development. Int. J. Prenatal and Perinatal Psychology and Medicine Vol. 21 (2009) No. 1/2, pp. 4–16
Purves D, Augustine GJ, Fitzpatrick D, et al., editors. Increased Conduction Velocity as a Result of Myelination Neuroscience. 2nd edition. Sunderland (MA): Sinauer Associates; 2001
Vesper et al., Sphingolipids in Food and the Emerging Importance of Sphingolipids to Nutrition. 1999