แน่นอนว่าน้ำนมแม่นั้นเหมือนเป็นอาหารวิเศษที่มีประโยชน์ต่อตัวลูกน้อยมาก เพราะนอกจากจะเป็นส่วนผสมที่ลงตัวของวิตามิน โปรตีน และไขมันที่เหมาะสมกับทารกแล้ว ยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกันอให้ร่างกายเขาแข็งแรง ลดความเสี่ยงในการเป็นหอบหืด เบาหวานและภูมิแพ้อีกด้วย
เราได้ยินสิ่งดีๆ เกี่ยวกับน้ำนมแม่มาขนาดนี้แล้ว อาจจะมีสงสัยว่า เอ๊ะ แล้วในนมแม่มีสารอาหารอะไรบ้างนะ? เพราะฉะนั้นแล้วเราไปดูกันดีกว่าค่ะ!
ในนมแม่มีอะไรบ้าง
- น้ำ 87%
- แลคโตส (คาโบไฮเดรต) 7%
- ไขมัน 4%
- โปรตีน 1%
นอกจากนี้แล้ว นมแม่ยังมีวิตามินและแร่ธาตุ ฮอร์โมนต่างๆ สารภูมิต้านทาน สเต็มเซลล์และเอนไซม์ที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของลูกอีกด้วยค่ะ
คาโบไฮเดรต
คาโบไฮเดรตในนมแม่นั้นหลักๆ มีอยู่ 2 ชนิด ได้แก่:
- แลคโตส (lactose) น้ำตาลชนิดหนึ่งที่พบได้ในน้ำนมเท่านั้น เป็นคาโบไฮเดรตหลักที่สามารถพบได้ในนมแม่ ช่วยให้ร่างกายของเจ้าหนูซึมซับแคลเซียมและแร่ธาตุต่างๆ เมื่อถูกย่อย น้ำตาลแลคโตสจะแตกเป็นน้ำตาลกลูโคสและกาแลคโตส กลูโคสนั้นช่วยให้พลังงานและแคลอรี่ที่เพียงพอสำหรับความต้องการของเด็กทารก ส่วนกาแลคโตสช่วยเสริมสร้างระบบประสาทของทารก
- โอลิโกแซ็กคาไรด์ (oligosaccharide) ช่วยสร้างประชากรแบคทีเรียดีในลำไส้ของลูกน้อย เมื่อเปรียบเทียบกับนมวัว น้ำนมแม่มีโอลิโกแซ็กคาไรด์ในปริมาณที่มากกว่าถึง 10 เท่า
ไขมัน
ไขมันนั้นจำเป็นต่อการเติบโตของเด็กทารกอย่างมาก ไขมันนั้นจำเป็นต่อพัฒนาการสมอง ช่วยให้ร่างกายดูดซับวิตามินที่ละลายในน้ำมัน และเป็นแหล่งพลังงานชั้นดี กรดไขมันสายยาวนั้นนอกจากจะช่วยพัฒนาสมองแล้ว ยังช่วยในการพัฒนารูม่านตา และระบบประสาทอีกด้วย ซึ่งจะยิ่งมีมากในน้ำนมคุณแม่ที่รับประทานอาหารที่มีไขมันโอเมก้า 3 ค่ะ
โปรตีนต่างๆ
นมแม่นั้นมีโปรตีนอยู่สองประเภท คือเวย์ (whey) 60% และเคซีน 40% (casein) ซึ่งเป็นสัดส่วนที่ง่ายต่อการย่อย และเวย์โปรตีนยังช่วยปกป้องลูกจากการติดเชื้อ แต่นอกจากนี้แล้วยังมีโปรตีนชนิดอื่นๆ ที่มีประโยชน์ต่อลูกน้อย ได้แก่:
- แลคโตเฟอร์ริน (lactoferrin) ที่ส่งเสริมการเติบโตของแบคทีเรียดีในลำไส้ ปกป้องลูกน้อยจากการติดเชื้อได้ เพราะแลคโตเฟอร์รินจะจับตัวกับธาตุเหล็กในลำไส้ ทำให้แบคทีเรียที่ต้องใช้โมเลกุลของธาตุเหล็กอิสระเพื่อการเติบโตนั้นไม่สามารถเติบโตต่อได้
- ไลโซไซม์ (lysozyme) เอนไซม์ที่ช่วยปกป้องลูกน้อยจากอีโคไลและเชื้อซาลโมเนลล่า ป้องกันการติดเชื้อด้วยการย่อยสลายผนังเซลล์ของเชื้อแบคทีเรีย
ฮอร์โมนต่างๆ
น้ำนมแม่คือแหล่งฮอร์โมนชั้นดีสำหรับเจ้าหนู! ฮอร์โมนนั้นช่วยให้ระบบร่างกายของทารกนั้นทำงานได้อย่างปกติ ฮอร์โมนที่พบได้ในนมแม่นั้นได้แก่:
- โปรแลคติน (prolactin) ฮอร์โมนที่ช่วยให้คุณแม่ผลิตน้ำนมให้แก่ลูกน้อย และมักมีจำนวนมากที่สุดในน้ำนมแรกของคุณแม่
- ไทรอยด์ (thyroid hormones: TSH, T3 และ T4) สร้างจากต่อมไทรอยด์ ฮอร์โมนไทรอยด์นั้นช่วยในการย่อยอาหารและเปลี่ยนเป็นพลังงาน ส่งเสริมระบบการเผาผลาญของลูกน้อย แต่นอกจากนี้แล้วยังช่วยเรื่องระบบการหายใจ การเต้นของหัวใจ การย่อย และควบคุมอุณหภูมิร่างกายอีกด้วย ถือว่าจำเป็นมากๆ สำหรับการเติบโตของเจ้าหนูเลยค่ะ
- Epidermal Growth Factor หรือ EGF ฮอร์โมนที่สามารถพบได้ในเลือด น้ำลาย น้ำคร่ำและนมแม่ โดยเฉพาะนมแม่หลังคลอด 1 เดือนจะมีปริมาณ EGF เยอะเป็นพิเศษ EGF ส่งเสริมการเจริญเติบโตของเซลล์และระบบการขับถ่ายของเด็กทารก
- เลปติน (leptin) ฮอร์โมนที่ถูกสร้างขึ้นจากเซลล์ไขมันของร่างกาย ฮอร์โมนตัวนี้ช่วยควบคุมความอยากอาหาร น้ำหนัก และปริมาณพลังงานที่ร่างกายใช้ จากการค้นคว้าพบว่าน้ำนมแม่ที่มีปริมาณเลปตินมาก จะช่วยป้องกันโรคอ้วนจากเด็กที่ดื่มนมแม่ได้ค่ะ
