โรงเรียนเเนวมอนเตสซอรี่ก่อตั้งโดย แพทย์หญิงชาวอิตาลีชื่อ มาเรีย มอนเตสซอรี่ (Maria Montessori) เธอเชื่อว่าเด็กเเต่ละคนมีลักษณะ (นิสัย บุคลิค ความสามารถ) ที่ติดตัวมาตั้งเเต่เกิดเเล้ว ดังนั้นเด็กควรได้รับการศึกษาที่ส่งเสริมให้เขาเติบโตไปเเบบธรรมชาติ ไม่ใช่ตามแบบที่ผู้ใหญ่ต้องการให้เป็น โดยผ่านการเรียนรู้ในสภาพเเวดล้อมที่เหมาะสม ดังนั้นการเรียนการสอนแบบ Montessori จึงมี “เด็ก” เป็นศูนย์กลาง
หลักการของ Montessori
ในการศึกษาตามเเนวทางของมอนเตสซอรี่มีหลักการอยู่ 5 ประการ คือ
1. เด็กจะต้องได้รับการยอมรับนับถือ
เพราะเด็กเเต่ละคนมีความเเตกต่างกัน ผู้ใหญ่จึงควรยอมรับเด็กในเเบบที่เขาเป็น เเละพัฒนาเด็กไปตามจุดเเข็ง
2. เด็กที่มีจิตซึมซาบได้
จิตใจของเด็กในวัยนี้เรียนรู้ ซึมซับ ข้อมูลทุกสิ่งทุกอย่างได้ง่ายมากๆ โดยเฉพาะอายุตั้งแต่เกิด ถึง 3 ขวบ ผ่านเประสาทสัมผัสด้าน การได้ยิน การชิม การดมกลิ่น และการสัมผัส
3. ช่วงเวลาหลักของชีวิต
ช่วงแรกจนถึง 6 ขวบเป็นช่วงสำคัญมากในการพัฒนาทั้งสติปัญญาเเละจิตใจ ในช่วงนี้ควรมีอิสระ ช่วงนี้เด็กๆ สามารถเรียนรู้ทักษะเฉพาะอย่างได้ดี ดังนั้นควรหมั่นสังเกตความสนใจ เเละเตรียมการเรียนการสอนให้สอดคล้องกัน
4. การเตรียมสิ่งแวดล้อม
เด็กจะเรียนรู้ได้ดีในสภาพเเวดล้อมที่เหมาะสม ซึ่งการเรียนเเบบมอนเตสซอรี่จะมีการเตรียมสภาพเเวดล้อมให้เด็กๆ ไว้เป็นอย่างงดี
5. การศึกษาด้วยตนเอง
มอนเตสซอรี่ มีความเชื่อว่า ” ไม่ควรช่วยเด็กๆ ในสิ่งที่พวกเขาคิดว่าทำได้ ” การศึกษาด้วยตนเองทำให้เด็กได้เรียนรู้เรื่องระเบียบวินัย ได้ทดลองแก้ปัญหาต่างๆ ด้วยตนเอง เเละทำให้เด็กเกิดความภาคภูมิใจ พร้อมทั้งเกิดการเห็นคุณค่าในตัวเอง
การเรียนการสอน
- จัดห้องเรียนแบบเปิด สภาพเเวดล้อมเเบบเปิดทำให้เด็กๆ เคลื่อนไหวได้อิสระ เเละยังมีการจัดสภาพเเวดล้อมให้คล้ายบ้าน ให้ความรู้สึกอบอุ่น ปลอดภัย
- นักเรียนเลือกเรียนได้แบบอิสระ เพราะมอนเตสซอรี่เชื่อว่าเด็กๆ เรียนรู้ ซึมซับ จากประสบการณ์รอบตัว ดังนั้นเลยให้เด็กมีอิสระในการเลือกเล่นตามใจ เเละเมื่อเด็กได้มีโอกาสเลือกเองก็มักจะเล่นตามรูปแบบของการใช้ชีวิตจริง เช่น เล่นทำอาหาร เล่นประดิษฐ์สิ่งของ
- เรียนไปพร้อมกับกับเล่น โดยใช้สื่อการสอนแบบเฉพาะของมอนเตสเชอรร์รี่ ซึ่งเป็นวิธีการสอนที่สอดคล้องกับธรรมชาติของเด็กๆ ที่มีความอยากรู้อยากเห็น ชอบค้นหา เเละไม่หยุดนิ่ง
- มีนักเรียนหลากหลาอายุเรียนรวมกัน ในคลาสอาจมีนักเรียนอายุ 0-3 ปี , 3-6 ปี หรือ 6-12 ปี เรียนปะปนกัน เพื่อให้เด็กๆ ได้เรียนรู้กันเเละกันจากความหลากหลาย โดยส่วนใหญ่เรียนคาบละ 3 ชม.
- วัดผลรายบุคคล ไม่มีการตัดเกรด ให้การบ้าน เพราะเชื่อว่าเด็กแต่ละคนมีลักษณะพิเศษ ความสามารถ ศักยภาพ ที่เเตกต่างกัน ดังนั้นเลยไม่ใช้เกณฑ์เดียวในการตัดสินเด็กๆ
ภาพจาก videoblocks
กิจกรรมในชั้นเรียน
โรงเรียนเเนว Montessori มีกิจกรรม 3 หลักสูตร คือ
- กลุ่มประสบการณ์ชีวิต เน้นการพัฒนากล้ามเนื้อมัดใหญ่ มัดเล็ก ผ่านกิจกรรมเกี่ยวกับกิจวัตรประจำวัน เเละการช่วยเหลือตนเอง ซึ่งเด็กๆ จะได้เรียนรู้เรื่องระเบียบวินัย สมาธิ เเละพัฒนาความเป็นตัวของตัวเอง
- กลุ่มประสาทสัมผัส ฝึกฝนให้เด็กใช้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 จนเชื่อมโยงประสานกัน โดยให้เด็กๆ เรียนรู้ด้วยการสำรวจ ค้นหา สิ่งเเวดล้อมรอบๆ ตัว
- กลุ่มวิชาการ เน้นปูพื้นฐานด้านภาษาเเละคณิตศาสตร์ ผ่านการเรียนด้วยอุปกรณ์เฉพาะที่ Montessori ออกแบบเอง เช่น ฝึกเขียนจากประสาทสัมแบบใช้ตัวอักษรกระดาษทราย
การเรียนแบบ Montessori เป็นการให้อิสระกับเด็กในการเรียนรู้ เเละมีสภาพเเวดล้อมที่ดี ทำให้เด็กได้รับประโยชน์ ไม่ว่าจะเป็น ทักษะความคิดสร้างสรรค์ ฝึกการเป็นตัวของตัวเอง ฝึกการทำงานร่วมกับผู้อื่น เเละฝึกให้เด็กเรียนรู้ข้อผิดพลาดด้วยตัวเอง ซึ่งวิธีการของ Montessori มาจากกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ที่มีทั้งการสังเกต ทดลอง เเละ Montessori ก็ยังเชื่อว่าการจะสร้างสังคมดีๆ ต้องมีจุดเริ่มต้นที่การสร้าง “เด็ก” ให้โตไปอย่างมีคุณภาพ ในเเบบฉบับที่เป็นตัวของตัวเอง
ภาพจาก – privateschoolreview
โรงเรียนในไทยที่มีการสอนแบบ Montessori
- โรงเรียนสาธิตปทุม
- โรงเรียนอนุบาลกรแก้ว
- โรงเรียนนานาชาติมอนเตสซอรี่ ภูเก็ต
- โรงเรียนนานาชาติมูลตรีภักดี
- โรงเรียนสมบุญวิทย์
- โรงเรียนอนุบาล 3 ภาษา บ้านต้นไม้
- โรงเรียนวิศานุสรณ์
- โรงเรียน อนุบาลหมู่บ้านเด็กสานรัก
- โรงเรียนนิมิตรใหม่
คลิปน่ารักๆ เกี่ยวกับการศึกษาแบบ Montessori
คลิปจาก – sprouts schools
ขอบคุณข้อมูลจาก – สมาคมโรงเรียนมอนเตสซอรี่แห่งประเทศไทย , ถามครู