คุณพ่อคุณแม่หลายคนอาจจะไม่เคยได้ยินคำว่า “วัคซีนใจ” มาก่อน วัคซีนใจเป็นสิ่งที่พ่อแม่สามารถสร้างให้ลูกทุกคนได้ เพื่อเป็นการป้องกันปัญหาด้านสุขภาพจิตใจที่มักจะอยู่ในรูปแบบปัญหาสังคม ความรุนแรงต่างๆ หากเด็กได้รับวัคซีนทั้งทางร่างกายและจิตใจแล้ว ก็จะทำให้เติบโตเป็นคนที่จิตใจมั่นคง เข้มแข็ง ปรับตัวได้ แก้ปัญหาเป็น อยู่ร่วมกับผู้อื่นและเป็นที่พึ่งพาของพ่อแม่ได้
นาวาอากาศตรี นายแพทย์บุญเรือง ไตรเรืองวรวัฒน์ อธิบดีกรมสุขภาพจิตกล่าวว่า วัคซีนใจได้มาจากการเลี้ยงดูเป็นหลัก เริ่มให้ได้ตั้งแต่แรกเกิดและต้องให้อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะใน 5 ขวบแรก หากให้ช้าเกินไป จะไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร ซึ่งวัคซีนใจที่สำคัญและจำเป็น มี 6 อย่างคือ
- ให้ความรัก ดูแลเอาใจใส่ เด็กจะมีจิตใจและอารมณ์มั่นคง **ข้อนี้เป็นวัคซีนที่สำคัญที่สุด**
- ให้ลูกมีโอกาสได้เล่น เพื่อเรียนรู้การอยู่ร่วมกับผู้อื่น เรียนรู้การเป็นผู้นำ-ผู้ตาม และนำมาใช้ในชีวิตจริง
- ให้ลูกได้ช่วยเหลือตนเอง เด็กจะรู้จักคิด รู้จักทำ มีความรับผิดชอบและพึ่งพาตัวเองได้
- ฝึกให้ลูกรู้จักรอคอย อดทนอดกลั้น เด็กจะควบคุมอารมณ์ได้ดี
- เปิดโอกาสให้ลูกรู้จักปรับตัว เผชิญหน้าและแก้ปัญหาด้วยตนเอง
- ฝึกลูกให้รู้จักให้ ช่วยเหลือและเข้าใจคนอื่น
สำหรับวิธีการให้วัคซีนใจควรทำดังนี้
- ต้องให้อย่างสม่ำเสมอ เสมอต้นเสมอปลาย
- ให้อย่างถูกวิธีและได้ผลดีที่สุดคือพ่อแม่ต้องทำเป็นตัวอย่าง เพราะลูกจะซึมซับคำพูดและการกระทำของพ่อแม่ตลอดเวลา
- ให้อย่างได้ผลโดยใช้เทคนิคต่างๆ เช่น ชื่นชมเมื่อลูกทำได้ หรือให้กำลังใจเมื่อลูกทำไม่ได้ด้วยการกอด ลูบหัว หอมแก้ม ที่สำคัญคือ เมื่อลูกยังเล็กควรพูดคุยกับลูกบ่อยๆ และเมื่อลูกโตขึ้นก็ให้รับฟังเขามากขึ้น
- ให้อย่างมีคุณค่า ถูกเวลา เหมาะสมกับวัย ไม่ปกป้องหรือตามใจลูกมากเกินไป จนทำให้ลูกไม่รู้จักโต
อย่างที่เห็นว่า วัคซีนใจ เป็นวัคซีนที่ต้องใช้เวลา กินเวลายาวนานกว่า 5 ปี แต่แน่นอนว่าเมื่อลงทุนแล้วก็ย่อมได้ผลที่คุ้มค่าอย่างน้อย 3 เรื่อง คือ
- ทำให้คนเป็นพ่อแม่หายห่วง เพราะลูกจะรู้จักทำอะไรได้ด้วยตนเอง พึ่งพาตัวเองได้
- ภาคภูมิใจเมื่อลูกมีความเป็นผู้ใหญ่ มีความรับผิดชอบ สามารถทำอะไรได้ดีและเป็นที่ชื่นชมของคนในสังคม
- ได้พึ่งพา ลูกที่ได้รับความรักจากพ่อแม่ ย่อมผูกพันกับพ่อแม่ ลูกที่เข้าอกเข้าใจคนอื่น จะเป็นผู้ให้ด้วยความเต็มใจ และลูกที่สามารถยืดหยัดได้ด้วยตนเอง ก็จะเป็นหลักพักพิงให้แก่พ่อแม่ได้อย่างแน่นอน
อ้างอิงจาก