คุณพ่อคุณแม่รู้ไหมคะว่า เด็กไทยกว่า 50% มีความเสี่ยงเป็นโรคภูมิแพ้ และยิ่งถ้าทั้งคุณพ่อและคุณแม่เป็นโรคภูมิแพ้ด้วยแล้ว ลูกก็มีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นสูงขึ้นถึงราว 80% เลยทีเดียว เพราะโรคภูมิแพ้สามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้นั่นเองค่ะ นอกจากเรื่องของพันธุกรรมแล้ว สิ่งแวดล้อมในปัจจุบันก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่กระตุ้นให้เจ้าตัวเล็กเกิดโรคภูมิแพ้ได้ เช่น ไรฝุ่น ฝุ่น PM 2.5 ละอองเกสรดอกไม้ ขนสัตว์ ซากแมลงสาบ เป็นต้น
วันนี้ Parents One เลยจะพาคุณพ่อคุณแม่มาหาวิธีลดความเสี่ยงภูมิแพ้ให้ลูกน้อยกันค่ะ ตามมาอ่านกันได้เลย!
อาการของโรคภูมิแพ้ที่พบบ่อยในเด็กและลูกโซ่ภูมิแพ้
ก่อนอื่นเรามาดูกันค่ะ ว่าอาการภูมิแพ้ในเด็กที่พบเจอได้บ่อยๆ มีอะไรบ้าง เผื่อคุณแม่จะได้ลองเช็กเบื้องต้นว่าเจ้าตัวเล็กเข้าข่ายอาการภูมิแพ้ เช่น มีผื่น, ลมพิษ, บวมแดง, คันตามผิวหนัง, คันหรือเคืองตา, หนังตาบวม, อาเจียน, และหอบหืด ซึ่งนอกจากอาจจะเป็นสัญญาณว่าลูกกำลังเป็นโรคภูมิแพ้แล้ว ก็อาจนำไปสู่ภาวะที่เรียกว่า ลูกโซ่ภูมิแพ้ (Allergic March) ได้ด้วยค่ะ
โดยลูกโซ่ภูมิแพ้ (Allergic March) คือ กระบวนการที่โรคภูมิแพ้ในเด็กพัฒนาต่อเนื่องจากภูมิแพ้ชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่ง โดยอาจเริ่มจากการแพ้อาหารในเด็กเล็ก ซึ่งมักเกิดก่อนอายุ 1 ขวบ และอาการของโรคผื่นแพ้ผิวหนังอักเสบซึ่งอาจพบได้ตั้งแต่ช่วงเดือนแรกๆ ตามมาด้วยโรคภูมิแพ้ทางระบบทางเดินหายใจ ได้แก่ โรคหอบหืดและภูมิแพ้จมูกและเยื่อบุตาอักเสบ ซึ่งมักพบตั้งแต่อายุ 1-2 ปีขึ้นไป พบบ่อยในช่วงวัยเข้าโรงเรียนจนถึงวัยผู้ใหญ่
ซึ่งอาการภูมิแพ้เหล่านี้อาจเปลี่ยนจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่งตามช่วงอายุ บางครั้งอาการภูมิแพ้หลายชนิดอาจเกิดพร้อมกัน หรืออาการเดิมอาจกลับมาอีกได้ในช่วงที่ลูกเติบโต ดังนั้น การป้องกันอาการภูมิแพ้ตั้งแต่ช่วงขวบปีแรกจึงเป็นสิ่งสำคัญเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคภูมิแพ้ค่ะ
วิธีป้องกันเจ้าตัวเล็กให้ห่างไกลจากโรคภูมิแพ้ด้วยนมแม่
สำหรับวิธีการป้องกันภูมิแพ้ในทารกที่ง่ายและได้ผลดีที่สุดก็คือการให้ ‘นมแม่’ เพียงอย่างเดียวอย่างน้อย 6 เดือน หรือนานที่สุดเท่าที่ทำได้นั่นเองค่ะ เพราะในนมแม่มีคุณสมบัติ Hypoallergenic (H.A.) ที่ช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดภูมิแพ้อีกด้วยนะคะ และมีสารอาหารมากกว่า 200 ชนิด
ทำไมนมแม่ถึงมีคุณสมบัติ Hypoallergenic (H.A.) ?
- โปรตีนในนมแม่ย่อยง่าย : โปรตีนในนมแม่บางส่วนถูกย่อยให้มีขนาดเล็กลง หรือที่เรียกว่า Partially Hydrolyzed Proteins (PHP) ซึ่งง่ายต่อการดูดซึมและลดความเสี่ยงต่อเกิดอาการแพ้
- พรีไบโอติกโอลิโกแซคคาไรด์ : ใยอาหารจากนมแม่มีส่วนช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และลดความเสี่ยงการติดเชื้อ โดยในนมแม่มีกลุ่มใยอาหารหลัก ซึ่งมีใยอาหาร 5 ชนิด (5 HMO) ที่พบมากในกลุ่มนี้ ได้แก่ 2‘FL, DFL, LNT, 6‘SL, และ 3‘SL โดยใยอาหารที่พบในนมแม่มีส่วนช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน
- โพรไบโอติกที่มีหลากหลายชนิด : นมแม่ยังมีแบคทีเรียที่ดีต่อสุขภาพของทารก อย่างเช่น บี แล็กทิส (B. lactis) ซึ่งช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันและลดความเสี่ยงของโรคภูมิแพ้
ด้วยคุณสมบัติเหล่านี้ นมแม่จึงเป็นตัวการสำคัญที่ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการของเจ้าตัวเล็ก อีกทั้งยังช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดภูมิแพ้ตั้งแต่ช่วงแรกของชีวิตได้เป็นอย่างดีค่ะ
อย่างไรก็ตาม หากคุณแม่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ก็ไม่ต้องกังวลไปนะคะ เพราะสามารถปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ เพื่อขอคำแนะนำเพิ่มเติมในการช่วยป้องกันภูมิแพ้และเสริมสร้างภูมิคุ้มกันของเจ้าตัวเล็กได้อย่างมีประสิทธิภาพค่ะ สามารถเช็กความเสี่ยงภูมิแพ้ได้ที่ www.s-momclub.com/baby-allergies
หากคุณพ่อคุณแม่สนใจข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ สารอาหารในนมแม่ที่มีประโยชน์และมีบทบาทต่อสุขภาพและพัฒนาการของลูกน้อย เข้าชมได้ที่เว็บไซต์ S-Mom Club สามารถสมัครสมาชิกเพื่อปรึกษาทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญได้ฟรีตลอด 24 ชั่วโมงเลยนะคะ หรือสามารถปรึกษา-พูดคุยเกี่ยวกับสุขภาพโภชนาการและพัฒนาการสำหรับคุณแม่และลูกน้อยตามช่วงวัย โดยทีมพยาบาลผู้เชี่ยวชาญ ตลอด 24 ชั่วโมง ได้ที่ LINE >> LINK
Reference
- Bergmann RL, et al. Clin Exp Allergy 1997:27:752-760
- Chad Z. Paediatr Child Health 2001:6(8):555-566.
- Hill DA and Spergel JM. Ann Allergy Asthma Immunol 2018;120:131-137.
- เข้าใจโรคภูมิแพ้ – BNH HOSPITAL
- ภูมิแพ้ในเด็ก รู้สาเหตุเราชนะได้ – CH9 Airport Hospital
- What Is Atopic March?
- Ngamphaiboon, Jarungchit & Tansupapol, Chanyarat & Chatchatee, Pantipa. (2009). Atopic risk score for allergy prevention. Asian biomedicine
- Floch MH, et. al. J Clin Gastroenterol. 2015 Nov-Dec;49 Suppl 1:S69-73