เด็กเล็กยังบอกไม่ได้ว่าเขากำลังรู้สึกไม่สบายตรงไหน คุณพ่อคุณแม่จึงจำเป็นที่จะต้องเรียนรู้และดูอาการของลูกในเบื้องต้น เพื่อที่จะได้รับมือกับปัญหาสุขภาพของลูกที่เกิดขึ้นได้ โดยในวันนี้เราจะพาคุณพ่อคุณแม่มาดูปัญหาเรื่องการขับถ่ายของลูก ทั้งท้องผูกและท้องเสียซึ่งวิธีการดูนั้นจะดูที่ลักษณะของอึเป็นหลัก ไม่ใช่จำนวนครั้งในการถ่าย นอกจากนี้ยังมีวิธีการดูแลมาฝากด้วย ไปดูกันเลยค่า
ท้องผูก
ส่วนมากเด็กที่กินนมผสมจะเกิดโอกาสท้องผูกได้มากกว่าเด็กที่กินนมแม่ โดยลูกจะอึแข็ง มีก้อนกลมๆ เล็กๆ หรือมีขนาดใหญ่ จนทำให้อึลำบาก ไม่อยากอึเพราะรอยแผลบาดที่รูก้น อาจมีเลือดปนเล็กน้อย บางครั้งก็จะมีการคั่งค้างที่ผิดปกติซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อย ส่วนใหญ่ไม่ได้เกิดจากความผิดปกติของลำไส้
สาเหตุ
- กินอาหารไม่เหมาะสม ถ้าเป็นในเด็กที่อายุต่ำกว่า 6 เดือนแล้วให้นมผสมคือผสมนมไม่ถูกสัดส่วน หรือถ้ากินนมแม่อาจจะได้รับนมน้อยเกินไป แต่ถ้าอายุเกิน 6 เดือนแล้วลูกอาจจะกินแต่นม ไม่ยอมกินข้าวและผักหรือดื่มน้ำน้อย
- ลูกชอบกลั้นอึบ่อยๆ เพราะเจ็บก้นจากท้องผูกเรื้อรัง
- สภาวะแวดล้อมเปลี่ยนเปลี่ยนแปลง เช่น การเข้าโรงเรียนใหม่ การเปลี่ยนที่อยู่ใหม่ทำให้เด็กยังปรับตัวไม่ได้ หรือการที่ลูกถูกบีบบังคับในการฝึกขับถ่าย
- อาจเกิดจากโรคบางอย่าง เช่น โรคที่มีไทรอยด์ฮอร์โมนต่ำ เด็กมักมีปัญหาพัฒนาการช้าร่วมด้วย
วิธีดูแล
- สำหรับเด็กทารกที่อายุต่ำว่า 6 เดือน ให้นมลูกในปริมาณที่เหมาะสม คือ 1 ออนซ์ ต่อ 1 ชั่วโมง ถ้าเป็นนมผสมก็ควรผสมนมให้ถูกสัดส่วน
- เมื่ออายุเกิน 6 เดือนให้ลูกกินอาหารที่มีกากใยมากขึ้นและดื่มน้ำมากๆ
- ฝึกให้ลูกอึทุกวันหลังอาหารเช้าสัก 5-10 นาที ถ้าลูกต้านการใช้กระโถนก็ไม่เป็นไร รอจนกว่าลูกจะพร้อมแล้วค่อยฝึกใหม่
- ให้ลูกได้ขยับร่างกาย ถ้ายังเป็นเด็กทารกก็อาจจะช่วยนวดกระตุ้นขา หรือปั่นจักรยานกลางอากาศ
ท้องเสีย
ลูกจะมีอาการอึเหลวอย่างน้อย 3 ครั้งต่อวัน หรืออึมีมูกปนเลือดอย่างน้อย 1 ครั้ง หรืออึเป็นน้ำจำนวนมากกว่า 1 ครั้งขึ้นไปในเวลา 1 วัน อึมีกลิ่นเหม็นเหมือนหัวกุ้งเน่า
สาเหตุ
- เกิดจากการติดเชื้อบางชนิด ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัสหรือเชื้อแบคทีเรีย อึค่อนข้างเหลว ถ่ายเป็นน้ำพุ่ง ก้นแดงและอาจมีอาการท้องอืดร่วมด้วย
- การดูดซึมสารอาหารที่ผิดปกติ เด็กจะเริ่มด้วยการท้องเสีย อาจมีอาการเรื้อรังมากกว่า 2 อาทิตย์ ควรรีบพามาพบแพทย์
- การปนเปื้อนของน้ำและอาหารที่กินเข้าไป หรือจากมือที่ไม่สะอาด
วิธีดูแล
- เด็กที่กินนมแม่ก็ให้กินต่อไป
- เด็กที่เริ่มกินข้าวบด ให้กินโจ๊กใส่เกลือครั้งละน้อยๆ จนกว่าลูกจะอึนิ่มเหมือนยาสีฟัน
- ถ้ามีอาการขาดน้ำ เช่น ปากแห้ง หิวน้ำ ให้กินสารน้ำทดแทนที่มีอยู่ในบ้าน เช่น น้ำข้าวใส่เกลือ หรือน้ำต้มสุกผสมน้ำตาลทรายและเกลือในอัตราส่วน น้ำ 1 แก้ว : น้ำตาลทราย 2 ช้อนปาด : เกลือ 2 หยิบมือ หรือชงผงโออาร์เอส (ORS) ให้ลูกดื่ม
- หากมีไข้สูงหรืออาการไม่ดีขึ้น หรือขาดน้ำมาก เช่น ตาโหล ฉี่น้อยลง กินไม่ได้ ควรไปพบแพทย์
ข้อมูลอ้างอิงจาก : สมาคมกุมารแพทย์แห่งประเทศไทย