วันรวมญาติถือเป็นวันที่หลายครอบครัวที่อยู่ห่างไกลกันได้มีโอกาสได้มาเจอกัน เรียกได้ว่าเกือบจะพร้อมหน้าพร้อมตากันมากที่สุด ซึ่งวันรวมญาติของไทยก็มีอยู่หลายวันหลายโอกาส ไม่ว่าจะวันปีใหม่ไทย ปีใหม่จีน วันที่มีงานมงคล ซึ่งวันเหล่านี้ก็ทำให้หลายคนได้รู้เรื่องราวต่างๆ ได้ถามไถ่สารทุกข์สุกดิบกันมากขึ้นด้วย
และการถามไถ่นี่แหละค่ะ ที่บางครั้งผู้ใหญ่อย่างเราๆ ก็ไม่ได้ระมัดระวังตัวในการที่จะถามเรื่องต่างๆ กับลูกหลาน จนทำให้เด็กๆ หลายคนไม่ชอบการรวมญาติ เพราะคำพูดของผู้ใหญ่หลายคน ที่แทงใจดำซะเหลือเกิน
รวมคำพูดของผู้ใหญ่ที่ไม่ควรพูดกับลูกหลานในวันรวมญาติจะมีอะไรบ้าง ไปดูกันเลยค่ะ
1. ดูลูกบ้านนู้นสิ! ทำไมไม่เอาเป็นแบบอย่างบ้าง
บางครั้งเองผู้ใหญ่อย่างเราก็ไม่ได้ตั้งใจจะพูดไปแบบนั้น แต่การพูดแบบนั้นถึงแม้เราแค่อยากที่จะยกตัวอย่างให้หลานๆ ได้ฟังและเห็นภาพชัดขึ้น แต่รู้หรือไม่ว่าเด็กๆ จะไม่ชอบใจและรู้สึกอึดอัดมากแค่ไหนที่ต้องถูกโดนเปรียบเทียบตลอดเวลาเมื่อเวลามาเจอญาติๆ เพราะเวลามาเจอญาติเขาก็จะโดนถามแบบนี้เสมอไป เพราะฉะนั้นคุณป้า คุณน้า คุณอาทั้งหลาย อาจจะต้องเปลี่ยนคำถามในการที่จะพูดคุยกับลูกหลาน เช่น จากที่ถามว่า ดูลูกบ้านนู้นสิ ไม่เอาอย่างเขาบ้าง เป็น “ถ้าหนูขยันเรียน โตขึ้นไปหนูจะประสบความสำเร็จนะลูก” เป็นต้น
2. หนูทำไม่ได้หรอกเชื่อลุงเถอะ
การที่ใครก็ตามพยายามบอกคนนั้นคนนี้ว่า ทำไม่ได้หรอก ไม่มีทางเป็นไปได้ ถือว่าเป็นการดูถูกคนๆ นั้นเอามากๆ เลยนะคะ ถึงแม้เด็กๆ หลานๆ จะยังดูเป็นเด็กและเหมือนจะไม่รู้เรื่องอะไร แต่ยังไงเขาก็สามารถเข้าใจและรู้สึกถึงประโยคที่เราพูดได้ค่ะ และประโยคเหล่านี้ก็จะทำให้พวกเขารู้สึกเสียใจและท้อแท้กับสิ่งที่ตั้งใจอยู่เอามากๆ เลยค่ะ เพราะฉะนั้นหากต้องการที่จะพูดประโยคทำนองนี้ อาจจะต้องปรับเปลี่ยนกันสักหน่อย เช่น จากคำว่าหนูทำไม่ได้หรอกเชื่อลุง เป็น “ไม่เป็นไรนะลูก เราทำเต็มที่แล้ว ครั้งหน้าค่อยเริ่มใหม่นะลูก”
3. อวดลูกตัวเองให้ฟัง ลูกป้านะสอบได้ที่หนึ่งตลอดเลย แกก็ขยันๆ หน่อยนะ
คุณป้า น้าๆ ลุงๆ อาจจะคิดว่านี่คือเรื่องปกติอย่าไปคิดมากเลย เราแค่เล่าให้ฟังเฉยๆ แต่รู้หรือไม่ว่าสิ่งนี้แหละทำให้เด็กๆ กดดันตัวเองและเกิดอาการเครียดได้ แถมยังน่าเบื่อด้วยสำหรับเด็กๆ ด้วย เด็กบางคนก็อาจจะกลายเป็นเด็กก้าวร้าว หรือรู้สึกริษยา และทำในสิ่งตรงข้ามเลยก็ได้ค่ะ เพราะฉะนั้นถามได้แต่ว่าไม่ควรที่จะอวดเชิงดูถูกเด็กๆ เพราะถึงแม้จะบอกเด็กๆ ว่าไม่ต้องเก็บไปคิด แต่เชื่อเถอะว่าพวกเขาก็คิดมากได้เช่นกันค่ะ
4. ทำไมไม่เหมือนพี่ของหนูเลย
ถึงแม้สิ่งที่พูดเหมือนจะเป็นการหวังดีที่นำมากระตุ้นเด็กๆ ให้ทำได้แบบนั้นแบบนี้ หรือต้องการให้หลานๆ ได้มีต้นฉบับที่ดี แต่กับเด็กๆ แล้วการพูดเปรียบเทียบให้พวกเขาฟังนั้นจะทำให้กระทบจิตใจของเด็กๆ ได้ไม่ใช่น้อยเลยนะคะ มันจะทำให้พวกเขามองตัวเองเป็นคนไร้ค่า ไม่มีความหมาย และอาจจะกลายเป็นเด็กไม่กล้าแสดงออก และไม่มั่นใจในตัวเองได้เลยค่ะ
5. ได้เกรดเท่าไหร่ล่ะ
เรียกได้ว่าเป็นคำถามยอดฮิตเลยว่ามีวันรวมญาติ ป้า น้า ลุง ทุกคนมักจะถามคำถามนี้เสมอๆ จริงๆ ก็ดูเหมือนจะไม่ร้ายแรง หากว่าเด็กคนนั้นเขาเรียนได้ดี เก่ง มีอะไรให้อวดได้ แต่สำหรับเด็กๆ ที่อาจจะเรียนไม่ได้ดีเหมือนคนอื่นล่ะ จะรู้สึกอย่างไรหากได้ยินคำถามแบบนี้ บอกได้เลยว่าพวกเขาจะรู้สึกละอาย และเจ็บปวดมากหากใครมาถามคำถามนี้ มันจะทำให้เด็กๆ มองตัวเองไร้ค่า ไร้ความสามารถ และท้อแท้ได้ เด็กบางคนหากพวกเขารู้สึกว่ารำคาญ เขาอาจจะทำสิ่งตรงกันข้ามกับที่เราต้องการให้เป็นก็ได้
6. ก็เพราะหนูเป็นแบบนี้ไง
การสั่งสอนเด็กๆ ถือเป็นเรื่องที่ดีนะคะ แต่หากการสอนเป็นการดุด่า สิ่งนี้เป็นการทำให้เด็กๆ รู้สึกเสียใจได้แบบสุดๆ และยังทำให้เด็กๆ รู้สึกกลัวมากกว่าที่จะได้รับรู้สิ่งที่เราบอก เพราะโดยปกติแล้วเด็กๆ จะยังไม่สามารถแยกแยะถูกผิดเองได้ หากได้รับคำแนะนำจากญาติๆ ที่ไม่เหมาะสม มันก็มักจะเกิดผลเสียตามมา การที่จะสอนเด็กๆ ให้ได้ผลนั้นหากเลือกการพูดคุยด้วยเหตุผล เชื่อเลยว่าจะได้ผลที่ดีกว่าอย่างแน่นอน เพราะเด็กๆ จะได้หยุดคิดและทบทวนวิธีการที่เขาได้ทำลงไปและหาวิธีแก้ไขไปพร้อมๆ กับเราได้นั่นเองค่ะ