First Aid ปฐมพยาบาลเบื้องต้นที่คุณแม่ควรรู้

เพราะเป็นเด็ก จึงไม่แปลกที่จะเจ็บตัวเล็ก ๆ น้อย ๆ โดยไม่ได้ตั้งใจอยู่เสมอ คุณแม่ควรมีความรู้เกี่ยวกับการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ไว้ช่วยเหลือเด็ก ๆ ในกรณีที่เกิดเหตุการฉุกเฉินไม่คาดคิด

เลือดกำเดา

ให้เด็กก้มหน้าลง จะเป็นนั่งหรือยืนก็ได้แต่ห้ามนอน
ใช้นิ้วกดจมูกด้านที่เลือดกำเดาไหล
ใช้ความเย็นประคบดั้งจมูก 1-2 นาที
หากเลือดยังไม่หยุด ให้ใช้ผ้านุ่ม ๆ สอดเข้าไปในรูจมูกข้างที่เลือดออกทิ้งไว้สักครู่ใหญ่ สังเกตดูว่าเลือดหยุดไหลหรือยัง
กรณีเลือดไหลไม่หยุดเกินครึ่งชั่วโมงขึ้นไปต้องรีบนำส่งโรงพยาบาล

มีดบาด

ต้องห้ามเลือดก่อน
ทำความสะอาดแผล และใส่ยาเหมือนแผลถลอก

หากเป็นแผลใหญ่เมื่อห้ามเลือดแล้วควรรีบนำเด็กส่งโรงพยาบาล เพราะอาจต้องเย็บแผล สำหรับแผลที่สกปรกมาก หรือสิ่งที่บาดนั้นมีสนิมต้องได้รับการฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยัก หากเลือดออกมากใช้วิธีกดห้ามเลือดไม่ได้ผล ให้ใช้วิธีรัดส่วนเหนือของแผลด้วยผ้าแล้วใช้ไม้สอดเข้าไปในผ้านั้น พร้อมหมุนไม้ไปทางเดียวกันขันจนแน่น

การห้ามเลือดวิธีนี้จะปิดกั้นไม่ให้เลือดไหลผ่านบริเวณที่มีบาดแผลทำให้เลือดหยุดไหลแต่ต้องคลายผ้าเป็นระยะเพื่อป้องกันเนื้อเยื่อตาย เช่น รัดนาน 5 นาที คลายออก 1 นาทีและรีบนำเด็กส่งโรงพยาบาลโดยด่วน

จมน้ำ

ช่วยเด็กขึ้นมากจากน้ำให้เร็วที่สุด และดูว่ายังหายใจ รู้สึกตัวอยู่หรือไม่
ห้ามนำเด็กขึ้นพาดบ่า เพราะท่านี้ไม่สามารถทำให้น้ำไหลออกมาจากปอดได้
ควรปฐมพยาบาลเด็กด้วยการผายปอดอย่างถูกวิธี
รีบนำลูกส่งโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด

ชัก

ควรทำ

ตั้งสติ

ก่อนอื่นต้องตั้งสติให้มั่น อย่ามัวตกใจเกินไป เพราะการปฐมพยาบาลจะเป็นไปอย่างร้อนรน และอาจจะทำให้เกิดความผิดพลาดได้

นอนในที่โล่ง

ขณะที่ชักหากลูกอยู่บนที่สูงหรือบริเวณที่มีสิ่งของวางกระจัดกระจายอยู่ใกล้ๆ ต้องนำลูกไปนอนในที่โล่งๆ เพื่อป้องกันลูกตกจากที่สูง หรือป้องกันมือฟาดไปโดนสิ่งของตกลงมากระแทกตัวลูก

นอนตะแคง

เพื่อป้องกันเสมหะ อาหาร ลิ้น หรือน้ำลายอุดตันหลอดลม ควรให้ลูกนอนตะแคงศีรษะต่ำเล็กน้อย หรือนอนหงายแล้วหันศีรษะไปข้างใดข้างหนึ่ง

ปลดเสื้อผ้าให้หลวม

คลายเสื้อผ้าของลูกออก เพื่อไม่ให้อึดอัดและสะดวกต่อการปฐมพยาบาล

เช็ดตัวด้วยน้ำอุ่น

หาก มีไข้สูง คุณพ่อคุณแม่ควรเช็ดตัวด้วยน้ำธรรมดาหรือน้ำอุ่น ตามซอกขาหนีบ รักแร้ ซอกคอ และศีรษะ คอยเปลี่ยนผ้าให้เย็นอยู่เสมอ เพื่อให้ไข้ลดลงโดยเร็วที่สุด ซึ่งอาการชักจากไข้จะเป็นอยู่ไม่นานเกิน 15 นาทีและจะหยุดเอง

ส่งโรงพยาบาล

ถ้าชักเกิน 10 นาที หรือชักซ้ำ ขณะที่ลูกยังไม่ฟื้นเป็นปกติควรรีบนำลูกส่งโรงพยาบาล เพื่อหาสาเหตุและรักษาให้ถูกต้องต่อไป

ไม่ว่าอาการชักของลูกจะมาจากสาเหตุอะไร คุณพ่อคุณแม่ไม่ควรไว้วางใจ เมื่อปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้วควรรีบพาลูกไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและรักษาโดยเร็ว เพื่อป้องกันผลเสียหายต่อสมองที่อาจจะเกิดขึ้นได้

ห้ามทำเด็ดขาด

อย่าอุ้มเด็กขึ้นมากอดไว้ขณะเด็กชัก
อย่าเขย่าหรือตีลูก
อย่าใช้นิ้วมือของตัวเองสอดเข้าไปในปากลูก
อย่าฝืนง้างปากลูก เพราะอาจทำให้ฟันและขากรรไกรหักได้

อาหารติดคอ

คุณพ่อคุณแม่ต้องตั้งสติให้ดี
จับลูกพาดแขนหรือขา โดยให้ส่วนหัวต่ำกว่าลำตัว
ใช้มือกระแทกที่กลางหลังลูก ความแรงขึ้นอยู่กับลำตัวและอายุของลูก กระแทกติดกันเร็ว ๆ 5 ครั้ง
เปิดปากลูกให้กว้างพอและดูว่ามีอะไรอยู่ในปากให้รีบเอาออก แต่ถ้ามองไม่เห็นไม่ต้องใช้มือควานเข้าไปดู เพราะนิ้วมืออาจดันสิ่งของนั้นเข้าไปลึกกว่าเดิม
ถ้ามองไม่เห็นสิ่งของในปากลูก จับลูกนอนหงายราบศีรษะไปกับพื้นอย่าให้หัวอยู่สูงกว่าตัวเด็ดขาด ใช้นิ้วกลางและนิ้วชี้กระทุ้งหน้าอกลูกเร็ว ๆ 5 ครั้ง
ทำซ้ำกันจนกว่าของจะออกระหว่างที่ทำให้รีบเรียกรถพยาบาลด่วน หรือรีบพาลูกไปโรงพยาบาล

แมลงเข้าหู

ต้องทำให้แมลงตายโดยใช้น้ำมันพืช หยอดเข้าไปในหู
ทิ้งไว้สักครู่แมลงจะตายและลอยขึ้นมา
ตะแคงหูเพื่อให้แมลงและน้ำมันไหลออกมาให้หมด
ใช้สำลีเช็ดทำความสะอาดอีกครั้ง

หัวโน

ถ้ามีอาการหัวปูด หัวโน รอยฟกช้ำ ควรประคบเย็นให้ลูก จะช่วยให้เลือดหดตัว และลดอาการบวมได้
ถ้ามีบาดแผล ปากแตกหัวแตก ควรล้างแผลด้วยน้ำสะอาดก่อนและประคบเย็นเพื่อลดอาการบวม
แขน-ขา แพลง ถ้ามีอาการบวมก็ใช้การประคบเย็นก่อน แต่ถ้าไม่แน่ใจว่ากระดูกจะเป็นอะไรหรือเปล่าให้พาลูกส่งโรงพยาบาล